Suudi Arabistan’ın dev projesi fiyasko olabilir
Suudi Arabistan’ın 2030 vizyonunun simge projelerinden biri olan The Line, beklentilerin ve gerçeklerin çarpıştığı bir dönemece girdi. Kızıldeniz kıyısında yer alan ve 170 kilometrelik bir çizgi boyunca uzanması planlanan fütüristik şehir için şimdi fizibilite çalışmaları yeniden başlatıldı. Bloomberg’in aktardığına göre, ülkenin kamu yatırım fonu PIF, danışmanlardan projenin uygulanabilirliğini tekrar değerlendirmelerini istedi.
Suudi Arabistan’ın fütüristik projesi beklentileri karşılamayabilir
The Line, Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından 2021’de araçsız, sıfır karbon emisyonlu, caddesiz bir şehir olarak duyuruldu. Tüm temel ihtiyaçların beş dakikalık yürüme mesafesinde karşılanacağı, 20 dakikada bir ucundan diğerine ulaşım sağlanacağı iddia edilen şehir için 2030 yılına kadar 1,5 milyonluk nüfus, 380 bin istihdam ve 48 milyar dolarlık ekonomik katkı hedeflenmişti.
Ancak gelinen noktada bu hedefler ciddi şekilde küçültüldü. 2030 itibarıyla The Line’ın yalnızca 2,4 kilometrelik bir bölümünün tamamlanması ve burada 300 binin altında bir nüfusun yaşaması öngörülüyor.
Neom bölgesi altında geliştirilen The Line için bugüne kadar 50 milyar doları aşkın yatırım yapıldı. Ancak projenin tamamına dair öngörülen maliyet 8,8 trilyon doları buluyor. Bu rakam, sadece finansal değil, çevresel ve teknik olarak da ciddi sorulara neden olmuş durumda.
Yapının 500 metre yüksekliği ve 170 kilometre uzunluğu, çölün ortasında doğal yaşamı ikiye bölen dev bir bariyer haline gelmesine yol açıyor. Yansıtıcı dış cephesinin kuşlar ve diğer hayvanlar için tehdit oluşturabileceği uyarıları yapılmış durumda. Ayrıca projenin sadece inşaatı için dünya çelik üretiminin yaklaşık yüzde 20’sinin kullanılabileceği tahmin ediliyor.
İnşaat faaliyetlerinin bölgedeki hava sistemleri üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği ifade ediliyor. Uzmanlar, projenin ilerlemesi durumunda yağış düzenlerinde bozulma, artan kum fırtınaları ve kuvvetli rüzgarlar gibi iklimsel sorunların ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
The Line üzerindeki baskı sadece çevresel ve ekonomik boyutlarla sınırlı değil. Neom projesi son aylarda yönetimsel krizlerle de gündeme geldi. Projenin başındaki isim Nadhmi al-Nasr, 2024 sonunda görevden alındı.
Nasr, çalışma koşullarıyla ilgili yaptığı açıklamalarla tepki çekmişti. Onun yerine, Kasım 2024’te PIF’in emlak yatırımlarından sorumlu olan Aiman al-Mudaifer getirildi. Aynı dönemde iki üst düzey yabancı yönetici daha projeden ayrıldı.
